Bodrum’un simgelerinden biri olan süngercilik, yüzyıllardır ilçenin kültürel ve ekonomik hayatına yön vermiş bir gelenek. Denizlerin sessiz sakinleri olan süngerler, Bodrum’da yalnızca bir temizlik aracı değil, aynı zamanda tarihin, emeğin ve denizcilik kültürünün sembolü.
Sünger Nedir?
Süngerler sanıldığı gibi bitki değil, çok hücreli en ilkel hayvanlardan. Latince adı Porifera olan bu canlılar, antik çağdan beri temizlikten tıbba, süsten boya fırçasına kadar pek çok alanda kullanıldı. Sarı, kahverengi, siyah, kırmızı ve mor renkleriyle doğanın çeşitliliğini yansıtan süngerlerin yaklaşık 5000 türü, çoğunlukla sıcak denizlerde yaşıyor.
Bodrum’da Süngercilik
Süngercilik, antik çağlardan bu yana bilinse de, 1950-70’lerde Bodrum bu alanda adeta bir merkez haline geldi. Tekne, dalgıç ve tüccardan oluşan düzenekle yürütülen bu meslek, bir zamanlar bölge ekonomisinin can damarıydı. Öyle ki, iyi bir süngerci yalnızca bir sezonda ev sahibi olabilecek kadar gelir elde edebiliyordu.
Süngerin sağladığı döviz girdisi, hem Bodrum hem de ülke ekonomisine büyük katkı sundu. Ancak bu gelenek yalnızca ekonomik değil, kültürel anlamda da Bodrum’un hafızasında silinmez izler bıraktı.
Efsane İsim: Aksona Mehmet
Bodrum süngerciliği denince akla gelen ilk isimlerden biri kuşkusuz Aksona Mehmet. 1970’lerde hem sünger avcılığı hem de mavi yolculuk kaptanlığıyla tanınan Aksona Mehmet, bugün hâlâ Bodrum’un yaşayan efsanelerinden biri olarak hafızalarda yer alıyor.
Dalgıçların Dünyası
Süngerciliğin kendine özgü kavramları da var.
-
Aksona: Dalgıcın çıkışta güvenlik için beklemesi gereken süre.
-
Mancorna: 45 metre ve daha derine inen usta süngercilere verilen ad.
-
Vurgun: Hızlı çıkışta dokularda nitrojen kabarcıklarının yarattığı tehlike.
Bu terimler, süngerciliğin ne denli tehlikeli ama aynı zamanda deneyim ve ustalık gerektiren bir meslek olduğunu gösteriyor.
Doğal Süngerlerin Faydaları
Bugün hâlâ Bodrum’dan alınabilecek en özel hatıralardan biri olan doğal süngerler, kişisel bakım ve temizlikte sağlıklı bir seçenek sunuyor. Yumuşak yapısıyla cildi tahriş etmeyen süngerler, alerji yapmadığı için özellikle bebeklerin banyosunda güvenle kullanılabiliyor. Ayrıca kan dolaşımını hızlandırıyor, çevre dostu yapısıyla da sentetik süngerlere alternatif oluyor.
Antik çağda zırh astarından boya fırçasına kadar pek çok alanda kullanılan süngerler, günümüzde hâlâ uzun ömürlü ve dayanıklı yapısıyla günlük yaşamda tercih edilmeye devam ediyor.
Bodrum’dan Dönerken…
Bodrum’un tarih kokan sokaklarından geçerken, sünger dükkânlarına uğramadan dönmek olmaz. Derin mavilerin mirası olan bu eşsiz hatıra, hem sağlıklı hem de kültürel değeriyle evlere taşınıyor.
