Bodrum Kent Konseyi çatısı altında kurulan Su Çalışma Grubu, Bodrum’un su ve atık su sorunları ve öncelikli olarak da içme suyu isale hatlarındaki aksaklıkların çözümüne yönelik, su hakkı yaşam hakkı anlayışı ile çalışan grubumuzun 8 üyesi, 11 Eylül 2020 tarihinde 6 yetkiliden oluşan MUSKİ heyeti ile verimli bir toplantı gerçekleştirdi.
MUSKİ yetkililerinin su isale hattının serüveni hakkında verdikleri idari ve teknik bilgiler yanında karşılıklı görüş alışverişleri sonucu bazı tespitler yapılmıştır. Özellikle su isale hattı arızalarından zarar görenleri ve kamuoyunu yakından ilgilendiren bu tespitler özet olarak şunlardır;
KONUNUN MUHATABI KURUMSAL YAPILAR
Su ve atık su konusunda sorumlu ve yetkili iki kurumsal yapı olan DSİ ve MUSKİ arasında, teknik olarak bir ortak payda oluşmuş olmasına karşılık, nihai çözüme yönelik bir irade gösterilememiş ve olumlu bir adım atılamamıştır. DSİ’nin tüm hattın çelik / düktil borular kullanılarak yenilenmesi için yeni bir ihale yapması ivedilikle beklenmektedir.
HUKUKİ SÜREÇ
MUSKİ’nin başlattığı hukuki süreç yavaş işliyor. Mahkemenin su isale hattını, tek ve bütün bir proje olmasına karşılık, hatta meydan gelen sayısız patlak ve arızanın her birisini ayrı (münferit) bir hadise olarak kabul etmesi, tek bir dosyada birleştirmemesi, pek anlaşılabilir bir tutum değildir.
Böyle olunca, bu defa isale hattının arıza olmadan, yani çalışır durumdayken, belli noktalarından açılarak yapılacak örnek tespitlerin mahkemeye sunulması istenmiş. Sondaj usulüyle yapılacak çok sayıda kazı ve tespit için suların kesilmesi gerekeceğinden, bu defa en azından turizm sezonunun bitmesi beklenmektedir.
Diğer taraftan konu ile ilgili mevcut bilirkişi heyetinin, zaman zaman belli teknik konularda karar verme zorluğu çektiği ve vefat sebebiyle kadrosunun azaldığı anlaşılmaktadır. Bilirkişi heyeti kadrosunun genişletilmesi hem teknik olarak ilave destek sağlanması, hem de gece, gündüz belirsiz saatlerde meydana gelen hat arızaları ve patlaklar durumunda olay yerindeki tespitleri onarım işlemleri sürecinde yapabilmeleri açısından önemlidir.
Görüldüğü gibi hukuki süreç çözümün gerçekleştirilebilmesi açısından en önemli adım olacaktır. Bu konuda Muğla Barosu’nun da takip ve desteğine ihtiyaç duyulmaktadır.
NÜFUS VE SU İHTİYACI
Suyun temini anlamında içme suyu isale hatlarında meydana gelen anormal sayıdaki arıza ve patlamaların olmaması yani sistemin normal çalışıyor olması durumunda dahi yetmeyecek suya karşılık, Bodrum’un devam eden imar ve yapılaşma ve de göç alma sorunları sebebiyle geleceğe yönelik sağlıklı bir projeksiyon yapılamaması da ciddi bir sorundur.
FATURA MUSKİ’YE
İhalesi DSİ tarafından yapılan, ancak sistemdeki arızalar sebebiyle, MUSKİ tarafından kesin kabulü yapılıp teslim alınmayan Bodrum içme suyu isale hattında meydana gelen patlakların, suyun mümkün olduğuna kesintisiz vatandaşlara ulaştırılması gayretiyle MUSKİ tarafından gerçekleştiriliyor olması bu defa kamuoyunda yanlış bir algıya yol açmış ve su patlaklarından MUSKİ sorumlu tutulmaya başlanmıştır. Bu yanlış algı, su patlaklarından ve kesintilerinden zarar gören vatandaşların, esas muhatap olan DSİ yerine MUSKİ’ye dava açmalarına sebep olmaktadır. Kamuoyunun bu yanlış algısı da mükerrer idari ve bürokratik işlemler yapılmasına ve dolaylı da olsa hukuki sürecin uzamasına yol açmaktadır.
MUSKİ’NİN DENEYİMİ
2001 yılında yapılan protokol uyarınca yapımı 2011 yılında tamamlanan hatlarda yaşanan sorunların tekrarlanmaması amacıyla; DSİ’nin projelendirme, şartname ve yapım işleri aşamasında MUSKİ’nin saha deneyimi ve sorumluluğu dikkate alınarak, MUSKİ ile eşgüdüm halinde çalışılması, hatta yapı denetim faaliyetlerinin birlikte yapılması faydalı olacaktır. Benzer sorunların ilerde yaşanmaması açısından bu akılcı bir çözümdür.
SUYUN TEMİNİ
Suyun yönetimi anlamında bir tarafta suyun tasarrufu yani suyun dağılımı ve nasıl kullanılacağı konuşulurken, diğer tarafta bu suyun yani Bodrum’un içme suyunun nereden, nasıl temin edileceği konusu da büyük önem taşımaktadır. Bununla ilgili olarak GEYİK BARAJI, EKİNAMBARI ve DALAMAN ÇAYI projeleri üzerinde durulmaktadır.
Bodrum’un su ve atık su sorununa kısa orta ve uzun vadede çözüm sağlanması yönünde Bodrum Kent Konseyi çatısı altında çalışmalarını sürdüren grubumuz, suyun yaşam için hayati değer taşıdığı düşüncesi ve inancıyla, ilgili kurumsal yapılar, teknik çevreler ve bilim insanları ile temas ve görüş alışverişlerini sürdürmeyi ve kamuoyunu, süreç ile ilgili olarak, doğru şekilde bilgilendirmeyi sürdürecektir.
Bodrum Kent Konseyi | Su Çalışma Grubu Üyeleri
Erhan YÜRÜT | Sosyolog – Çalışma Grubu Kolaylaştırıcısı
Gürol İNAN | Elektronik ve Haberleşme Y.Müh. – Çalışma Grubu Kolaylaştırıcısı Yardımcısı
Av. İzzet KAYAHANLI | Muğla Barosu Çevre Komitesi Temsilcisi – Grubun Hukuk Danışmanı
Tuğrul ACAR | Bodrum Eski Belediye Başkanı
Prof. Dr. Hulusi BARLAS | İÜ Çevre Müh. Bölümü Eski Başkanı
Mustafa DİNÇ | Matematikçi
Eftal KÖKLÜ | İnşaat Mühendisi
Mehmet ÜLKÜM | Gümüşlük Eski Belediye Başkanı
